Het Sociaal Panorama
Elk mens is in essentie een sociaal wezen. Dat betekent dat het individu functioneert binnen een groep mensen en een groep mensen om zich heen verzamelt. Een groep kan verschillende variaties bieden: gezin, familie, vrienden, collega’s, buren, sportclub, medecursisten, school, politieke partij.
Sommigen van deze mensen staan veraf, anderen staan dichtbij. Tegen bepaalde mensen kijk je op, die zie je hoger. Aan de andere kant kijk je neer op mensen, die zie je lager. Zo vorm je een soort innerlijk landschap van alle relaties, een Sociaal Panorama. Ieder mens plaats je in jouw innerlijk systeem. De postbode staat meestal verder weg dan je partner. Dit leeft in ons onderbewuste. Het Sociaal Panorama model leert ons ermee werken.
Stel je voor; je hebt een autoritaire baas waar je niet goed mee uit de voeten kunt en veel last van hebt. Als je deze persoon gaat plaatsen in jouw Sociaal Panorama blijkt in de regel dat hij/zij een grote plaats inneemt (je hebt er tenslotte veel last van). Het is eveneens waarschijnlijk dat je deze persoon als groter ziet dan jezelf.
Op die manier kun je ermee aan het werk gaan. Je kunt de persoon meer naar achteren schuiven of kleiner maken of op een plaats onderbrengen waar de meer neutrale mensen staan.
Meestal gaat dat niet zonder slag of stoot, je komt bezwaren (weerstand) tegen. De volgende stap bestaat uit onderzoek van de bezwaren. Er kan bijvoorbeeld een angst achterliggen of onverwerkte boosheid. Het kan ook zijn dat er meer dominante mensen op de bewuste plek staan, zoals je vader of moeder die je nog niet helemaal hebt losgelaten.
Het blijft altijd verassend en prettig te ontdekken dat je zelf invloed hebt op het probleem en dat er meer oplossingen bestaan als dat je eerst aannam.
In tegenstelling tot organisatie (familie) opstellingen bestaat er een wezenlijk verschil. Bij opstellingen werken we met representanten die de plaats innemen van bijv. de familie, met het Sociaal Panorama werk je individueel.
Het Sociaal Panorama is op veel manieren in te zetten. Bij (het voorbereiden op) onderhandelingen, mediation, teambuilding maar bovenal bij alle vormen van coaching en therapie.
Enkele voorbeelden:
Neutraliseren van negatieve gevoelens, het nemen van emotionele afstand of het loslaten van mensen die overleden zijn of waarmee de relatie is verbroken;
Verminderen van de dominante invloed van mensen op elkaar;
Werken aan zelfvertrouwen, je kunt de plaats die je zelf inneemt in deze wereld bijvoorbeeld vergroten of je kunt ophouden met jezelf kleiner te maken.
Werken aan teamproblemen, relatieproblemen, verwerkingsproblemen.
Han Rottink is door de ontwikkelaar van het Sociaal Panorama, Lucas Derks, in 2008 opgeleid tot “Social Panorama Consultant”.